Czy wiesz, że już w momencie zapłodnienia dochodzi do fizjologicznych zmian w organizmie przyszłej mamy, które przygotowują jej ciało do 9. miesięcy ciąży? Za zmiany te w głównej mierze odpowiadają hormony, a efektem mogą być odczuwane przez kobietę objawy ciążowe. Początkowe symptomy ciąży można błędnie zinterpretować jako przeziębienie lub problemy układu trawiennego. Istnieje jednak kilka przesłanek, których wystąpienie może świadczyć o tym, że będziesz mamą. Przeczytaj tekst i przekonaj się, jakie mogą być Twoje pierwsze objawy ciąży.

Kiedy mogę odczuwać pierwsze objawy ciąży?

Początkowe oznaki ciąży pojawiają się u kobiet w różnych okresach – jest to zależne od każdej kobiety, więc nie ma co trzymać się tu „książkowych” danych. Są kobiety, które bardzo szybko zorientują się, że ich organizm zachowuje się nienaturalnie – inne natomiast odczuwane symptomy zinterpretują jako chwilowe zaburzenia pracy organizmu, złe samopoczucie, przemęczenie czy problemy trawienne. Jeszcze inne kobiety długo nie będą odczuwać żadnych dolegliwości ciążowych i to również jest stanem jak najbardziej normalnym, który nie stanowi powodu do obaw.

Kiedy pierwsze objawy ciąży są najwcześniej odczuwane? Niektóre z nas pierwsze symptomy będą odczuwały już tydzień lub dwa po zapłodnieniu. Te bardzo wczesne objawy ciąży przed miesiączką nie są jednak zauważalne przez każdą kobietę, ponadto, kiedy pojawiają się wspomniane pierwsze objawy ciąży na tak wczesnym jej etapie, często bywają lekceważone, gdyż nie są bardzo specyficzne. Najczęściej jednak pierwsze objawy ciąży są dostrzegane po 4-6 tygodniach. Organizm każdej kobiety jest inny, dlatego trudno pokusić się tutaj o sztywne ramy czasowe, jeśli chodzi o pierwsze objawy ciąży. Po jakim czasie się one pojawią, jest równie indywidualną kwestią, co ich nasilenie czy też dokuczliwość. Niektóre z kobiet nie odczuwają żadnych objawów ciąży w czasie trwania pierwszego miesiąca od zapłodnienia, a panie z nieregularnymi miesiączkami mogą zorientować się, że są w stanie błogosławionym dopiero po kilkunastu tygodniach.

Są również kobiety, które ciążę przechodzą bardzo źle, a ich objawy są szczególnie dokuczliwe niemal przez 9 miesięcy – są i takie, które w stanie błogosławionym promienieją, mają mnóstwo energii i wspaniale się czują.

Pierwsze objawy ciąży – z czym można je pomylić?

Wczesne oznaki ciąży są niekiedy błędnie interpretowane przez kobiety, gdyż nie są specyficzne. Można je bardzo łatwo pomylić, chociażby z przemęczeniem lub niedostateczną ilością snu, a także z chwilowym osłabieniem organizmu czy też przeziębieniem. Pojawiające się wcześnie objawy ciąży mogą również być mylone z zatruciem pokarmowym, PMS i zbliżającym się okresem. Działa to w dwie strony. Niektóre kobiety zatem lekceważą pierwsze symptomy ciąży, uważając je za oznaki innych chwilowych zaburzeń pracy organizmu, a inne natomiast (szczególnie te wyczekujące dziecka) nadinterpretują pewne sygnały, które jednak wcale z ciążą się nie wiążą.

Owulacja, zapłodnienie i implantacja, czyli jak zaczyna się ciąża?

Pierwszy etap, który może prowadzić do ciąży to dojrzewanie pęcherzyka Graafa. W momencie uwolnienia komórki jajowej z pęcherzyka mówimy o owulacji. Przypada ona średnio na 14 dni przed końcem cyklu menstruacyjnego. U kobiet mających cykl 28-dniowy owulacja przypadać będzie zatem na 14 dzień cyklu, u kobiet mających cykl 24-dniowy na 10 dzień cyklu, a u kobiet mających cykl 30-dniowy na 16 dzień cyklu. Uwolniona z pęcherzyka jajnikowego komórka jajowa przemieszcza się do jajowodu, ale żyje jedynie 24 godziny i tylko w tym czasie może dojść do jej zapłodnienia. Jeśli w okolicy dni płodnych dojdzie do uwolnienia plemników w drogach rodnych kobiety i zdążą one dotrzeć na tym etapie do komórki jajowej, dojść może do zapłodnienia (najczęściej dochodzi do niego w bańce jajowodu). Pierwsze objawy ciąży zaraz po zapłodnieniu nie są jeszcze przez kobietę odczuwalne, co nie znaczy, że w jej organizmie nie zachodzą już zmiany.

Powstała z połączenia komórki jajowej i plemnika zygota wędruje przez jajowód, aż trafi do macicy, gdzie w sprzyjających warunkach dojdzie do jej implantacji, czyli zagnieżdżenia w pogrubionym endometrium jamy macicy. Do początków implantacji zazwyczaj dochodzi w okolicach 6-7 dnia od zapłodnienia, co biorąc pod uwagę, że komórka jajowa żyje jedynie 24 godziny, daje nieco więcej niż tydzień od owulacji. Implantacja nie jest również „natychmiastowa” – proces może trwać nawet do 11-12 dnia po owulacji. To właśnie etap implantacji może wiązać się u niektórych kobiet z tym, że wystąpią pierwsze oznaki ciąży. Nie każda kobieta jednak etap ten odczuwa.

Najszybsze objawy zapłodnienia – po czym poznać, że doszło do zapłodnienia?

Jeśli chodzi o bardzo wczesne objawy ciąży przed miesiączką, wspomnieć należy o plamieniu implantacyjnym, któremu towarzyszyć mogą delikatne skurcze. Ta pierwsza oznaka bardzo wczesnej ciąży często bywa lekceważona, gdyż kobiety uznają ją za plamienie śródcykliczne lub nieco wcześniejszy początek miesiączki. Najszybsze objawy zapłodnienia są jednak efektem uszkodzenia drobnych naczyń krwionośnych endometrium i nie świadczą o jego złuszczaniu się, więc zazwyczaj krwawienie nie jest intensywne, nie ma w nim skrzepów, a dodatkowo zazwyczaj nie trwa dłużej niż 2 dni. W momencie zagnieżdżenia się zarodka w macicy gwałtownie rośnie poziom hormonu beta-hCG w organizmie kobiety.

Zmiany hormonalne, które teraz będą zachodzić, będą odpowiadać za przygotowanie organizmu kobiety do zapewnienia bezpieczeństwa nowemu życiu. Ciałko żółte, będące pozostałością pęcherzyka Graafa zaczyna na tym etapie produkować progesteron, który to odpowiadać będzie za utrzymanie ciąży. To on wstrzymuje miesiączkę, a także odpowiada za sporo oznak ciążowych. To, po jakim czasie występują objawy ciąży, jeśli nie jest to krwawienie implantacyjne, zależne jest jednak indywidualnie od każdej kobiety.

Jakie są pierwsze objawy ciąży?

Jak już zaznaczono wcześniej, moment, kiedy kobieta odczuje pierwsze objawy ciąży, nie jest ustalony „odgórnie” i ciężko mówić tu o książkowych wartościach, gdyż organizm każdej kobiety funkcjonuje inaczej. Osobną kwestią jest również to, że wiele kobiet myli wczesne objawy ciąży z pogorszonym samopoczuciem, przemęczeniem, osłabieniem czy też zatruciem. Warto jednak wiedzieć, jakie objawy powinny szczególnie zwrócić naszą uwagę. Po czym poznać, że doszło do zapłodnienia i zagnieżdżenia zarodka?

• Tkliwość, wrażliwość lub bolesność piersi i sutków.
• Zmęczenie, osłabienie i senność, a nawet rozdrażnienie lub wahania nastroju.
• Bóle głowy.
• Wrażliwość na zapachy i niezrozumiała awersja do niektórych produktów (np. kawy, papierosów).
• Wzrost lub spadek łaknienia.
• Częstomocz.
• Mdłości i wymioty.
• Wzdęcia lub zaparcia oraz inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
• Bóle podbrzusza.
• Zawroty głowy i omdlenia.
• Zanik miesiączki.

Warto dodać, że nie wszystkie kobiety mają te same objawy, a co więcej – u różnych kobiet występować mogą one z różnym nasileniem.

Irytacja i zmęczenie

Wczesny etap ciąży to okres, w którym przyszłe mamy mają tendencję do łatwego denerwowania się, huśtawki emocji oraz ataków złości i płaczu. Te zaburzenia nastroju są rezultatem działania progesteronu. Na ten hormon możemy także zrzucić winę za zmęczenie, uczucie senności i osowiałość, które również mogą towarzyszyć pierwszemu etapowi ciąży.

Sherlock Nos

Wzmożone wyczulenie na otaczające zapachy to kolejny z początkowych atrybutów ciąży. Wrażliwy węch sprawia, że dobrze znane zapachy przestają Ci odpowiadać, a wręcz drażnią nos. Nadwrażliwość na zapachy może być nieznośna, szczególnie jeśli mowa o zapachu kawy, wyrobów tytoniowych, detergentów czy niektórych perfum.

Apetyt w górę, apetyt w dół

Wzrost łaknienia jest często deklarowany przez przyszłe mamy. To okoliczności typowe szczególnie dla pierwszych okresów ciąży. Wzmożony apetyt jest tłumaczony zmianami hormonalnymi. Część kobiet może odczuwać również awersję do lubianych potraw, a deklarować chęć na przysmaki, które do tej pory nie figurowały w jej menu. Niektóre panie mogą z kolei zareagować na ciążę spadkiem apetytu i niechęcią do jedzenia.

Omdlenia i zawroty głowy

Przyczyną zawrotów głowy są zmiany w krążeniu krwi. Składniki odżywcze we krwi matki muszą również dostarczyć pożywienia dziecku, co sprawia, że ciśnienie krwi matki spada, przez co mniej krwi dociera do mózgu kobiety. To może powodować bóle głowy i omdlenia. Inną ich przyczyną może być także nieprawidłowa, niezróżnicowana dieta uboga w sole mineralne, witaminy, minerały i kwas foliowy.

Wrażliwe piersi

Symptomy zmieniającego się ciała ciężarnej nie omijają także jej biustu. Zmiany hormonalne sprawiają, że piersi zyskują na objętości, ich żyły stają się bardziej wyraźne, a sutki przyjmują ciemniejszą barwę. Jednym z pierwszych objawów ciąży jest także większa wrażliwość biustu oraz nieprzyjemne uczucie dyskomfortu towarzyszące właściwie każdemu dotykowi tej okolicy ciała.

Częste wizyty w toalecie

O zajściu w ciąże może także świadczyć fakt, że będziesz odczuwała również częstszą potrzebę oddawania moczu. Dzieje się tak, gdyż macica naciska na pęcherz moczowy, który staje się przez to bardziej czuły. Na początku ciąży za częstsze wizyty w toalecie odpowiadają zmiany hormonalne oraz bardziej intensywna praca nerek, z czasem to natomiast rosnąca macica będzie przyczyniać się do takich dolegliwości.

Nudności i brak miesiączki

Typowymi objawami ciąży są również nudności. Występują głównie rano i wieczorem, będąc szczególnie dokuczliwymi dla pań, które noszą swoje pierwsze dziecko. Ich sprawcą jest wysokie stężenie hormonu gonadotropiny kosmówkowej (hCG). Niektórzy za nudności i wymioty obarczają też determinanty psychiczne. Brak miesiączki to kolejny z flagowych objawów ciąży. Spóźnione krwawienie nie zawsze jednak oznacza skuteczne zapłodnienie. W niektórych przypadkach miesiączka może być spóźniona z powodów niezwiązanych z ciążą. Zła dieta, stres, czy np. podróż mogą powodować opóźnioną menstruację. Z drugiej strony, w niektórych przypadkach u kobiet ciężarnych może pojawić się krwawienie implantacyjne.

Czy to ciąża? Zrób test ciążowy!

Bez względu na to, po jakim czasie pojawiły się u Ciebie pierwsze objawy ciąży, podstawą działania jest sprawdzenie, czy faktycznie spodziewasz się dziecka. Jeśli zdiagnozowałaś któryś z wyżej wymienionych symptomów i masz prawo przypuszczać, że jesteś w ciąży, powinnaś się upewnić, czy Twoje ciało stało się miejscem powstawania nowego życia. Jak rozpoznać, czy jest się w ciąży? By to zrobić, możesz wykorzystać test ciążowy, który szybko przeprowadzisz w domowym zaciszu, lub skonsultować się ze swoim ginekologiem. Wizyta u lekarza jest w tego typu sytuacjach najlepszym i najbezpieczniejszym dla Twojego (i dziecka) zdrowia rozwiązaniem. Czasem jednak kobieta odczuwa objawy ciąży wcześniej, niż może zgłosić się do lekarza, dlatego wówczas najlepszym rozwiązaniem na „przeczekanie” do wizyty, będzie wykonanie domowego testu ciążowego lub oznaczenia hormonu beta-hCG w krwi. Dlaczego to właśnie poziom gonadotropiny kosmówkowej oznaczany jest w takich testach? Gdyż zaczyna być ona produkowana na bardzo wczesnych etapach ciąży.

Kiedy występują pierwsze objawy ciąży, zgłoś się do lekarza

Odczuwane przez niektóre kobiety bardzo wczesne objawy ciąży przed miesiączką niestety nie są jeszcze wskazaniem do wizyty u ginekologa. Choć wiedząc, po czym można poznać, że jest się w ciąży, możesz mieć już pewne podejrzenia odnośnie swojego stanu, na potwierdzenie tych podejrzeń będziesz musiała jeszcze zaczekać, nawet jeśli okaże się, że wykonany w domu test ciążowy dał wynik pozytywny. Dla bezpieczeństwa warto już przyjmować kwas foliowy, jeśli nie zaczęłaś tego robić przed ciążą. Zaleca się, by do lekarza zgłosić się między 6. a 8. tygodniem od ostatniej miesiączki, bez względu na to, po jakim czasie wystąpiły pierwsze objawy ciąży. Do lekarza na pierwszą wizytę ciążową nie ma co wybierać się za wcześnie, jednak nie ma również co zwlekać – pierwsza wizyta powinna odbyć się zdecydowanie przed 10. tygodniem ciąży. Wyjątkiem są kobiety po poronieniach, przyjmujące na stałe niektóre leki, czy też zmagające się z chorobami przewlekłymi.

Wizyta u lekarza jest ważna nie tylko z tego powodu, by potwierdzić ciążę, ale dodatkowo wykluczyć ewentualność ciąży pozamacicznej. To również moment, by wykonać istotne badania krwi, a także założyć książeczkę ciążową.

Autor artykułu: tech. farm. Izabela Soroka