Używając słowa „depresja” niejednokrotnie nie jesteśmy świadomi ciężaru gatunkowego, który ono za sobą niesie. Wiele osób szafuje tym terminem nie zdając sobie sprawy z trudności, jakim musi stawić czoła osoba cierpiąca na depresję.

W pierwszej części artykułu przybliżymy, czym jest depresja oraz jakie warunki muszą zostać spełnione, aby dana osoba mogła zostać zdiagnozowana jako cierpiąca na depresję.

Depresja to choroba

Kiedy mówimy o zdiagnozowanej depresji mamy na myśli jedno z zaburzeń afektywnych (nastroju). Ich główny podział obejmuje: zaburzenia dwubiegunowe I i II stopnia, depresję endogenną (zwaną też wielką) oraz specyficzne zaburzenia (np. cyklotymię, dystymię i inne). Przebieg depresji może przybierać dwie formy: przewlekłą (stałe nasilenie objawów) lub nawracający (zróżnicowana intensywność objawów w czasie).

Stan depresyjny to rozpoznanie medyczne, które powinno być traktowane równie poważnie co cukrzyca czy nadciśnienie. Takie postawienie sprawy rzuca na depresję nowe światło. Po pierwsze, by mówić o depresji, trzeba spełnić określone kryteria potwierdzone przez specjalistę zamiast często popełnianego błędu w postaci powierzchownej autodiagnozy. Po drugie, jak każda inna choroba, depresja wymaga reakcji i leczenia. Po trzecie, depresja nie może być traktowana jako powód do wstydu. Niestety, wiele osób, szczególnie mężczyzn, traktuje potencjalną wizytę w gabinecie psychiatry lub psychologa jako ujmę na honorze i przyznanie się do słabości. Wreszcie po czwarte, należy też pamiętać, że nieleczona depresja może się nasilać.

Objawy depresji

Emocje są ważnymi składnikami życia człowieka. Każdy z nas doświadcza ich na co dzień. Nie jesteśmy również wolni od negatywnych emocji, wahań nastroju, słabszych dni, powodów do zmartwień i stresu. Sztuką nie jest ich unikanie, ale umiejętność ich rozpoznawania, wskazywania źródeł i radzenia sobie z ich następstwami.

Do typowych objawów opisywanej choroby należą: poczucie zniechęcenia, zmęczenia, ociężałości; spadek motywacji i utrata dotychczasowych zainteresowań; apatia; awersja do codziennych obowiązków i pracy zawodowej; trudności z koncentracją, luki w pamięci; unikanie spotkań z ludźmi; niechęć do życia, brak planów, uczucie wewnętrznego niepokoju, działania destrukcyjne; zaniżona samoocena, obsesyjne myśli, poczucie beznadziejności, skupienie się na porażkach; zamartwianie się na przyszłość, czarnowidztwo; zmniejszona odporność na infekcje; brak apetytu i spadek masy ciała; bóle głowy i mięśni; płytki, przerywany sen, wczesne wstawanie rano; obniżenie libido.

Jak widać, katalog symptomów depresji jest dość pokaźny i z pewnością większość czytelników może zauważyć u siebie okresowe występowanie któregoś z nich. Nawet jeśli tak się stało, to z pewnością nie jest to jeszcze powód do niepokoju. Od rozpoznania w sobie któregoś lub nawet kilku z powyższych oznak do depresji jeszcze droga daleka. O zaburzeniach depresji świadczy bowiem stopień nasilenia objawów, czas ich trwania oraz ich wpływ na życie codzienne.

Sprawdź, czy masz depresję

Jeśli zauważasz u siebie (lub u bliskiej Ci osoby) wspomniane symptomy w trwałej formie utrudniającej funkcjonowanie, warto pomyśleć o kontakcie z psychologiem lub psychiatrą w celu doprecyzowania zagrożenia. Przed wizytą u specjalisty możesz wykonać test, który jako element diagnozy proponuje Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (DSM IV). Test obejmuje raptem 9 pytań o kluczowe objawy depresji. Jeśli potwierdzisz występowanie 5 z nich przez okres dłuższy niż dwa tygodnie, to z pewnością warto udać się na konsultację do psychologa lub psychiatry. Oto one:

1. Czy przez większość dnia masz depresyjny nastrój?
2. Czy zauważasz spadek zainteresowania i radości z większość aktywności, które kiedyś sprawiały Ci przyjemność?
3. Czy notujesz znaczny spadek lub wzrost apetytu i towarzyszące im zauważalne wahania masy ciała?
4. Czy wystąpił u Ciebie istotny wzrost/spadek potrzeby snu i bezsenność?
5. Czy zauważasz spowolnienie lub pobudzenie psychoruchowe?
6. Czy codzienne zadania wywołują u Ciebie trwałe zmęczenie lub utratę energii?
7. Czy wystąpiły u Ciebie poczucie bycia bezwartościowym lub nieadekwatne poczucie winy?
8. Czy dręczą Cię problemy z koncentracją, zdolnością myślenia, podejmowaniem decyzji?
9. Czy masz nawracające myśli samobójcze lub myśli o śmierci?

Drugą część wpisu znajdziesz tutaj.